انتشارات هدهد

بنام خداوند جان و خرد

ضمن تقدیر و تشکر خاصانه و عاشقانه از همشهری گرانقدر جناب آقای دکتر ملک زاده که سومین شاهکار خود را در مورد زرقان باستانی به جامعه فرهنگی و علمی کشور ارائه و معرفی نموده و در طول عمر پر برکت خویش ، یک تنه نسبت به حفظ و حراست از زبان و فرهنگ زرقانی که میراث و ثروت اصلی زرقانیان فهیم است همت گماشته، خصوصیات محتوائی کتاب سوم ایشان را بطور اختصار بر می‌شماریم.

کتاب فرهنگنامه زرقان در پنج زمینه تهیه و تدوین شده است :

اول : قصه‌های زرقانی که دکتر از بین 40 قصه شفاهی و رایج، 28 قصه را با حفظ امانتداری کامل و بیان راویان گردآوری و برای چاپ برگزیده‌اند.

دوم : ضرب‌المثل‌ها که شامل 650 مورد جدید است و با 2350 ضرب‌المثل زرقانی که در کتاب قبلی ثبت و ضبط کرده‌اند تاکنون حدود 3000 شامل ضرب‌المثل را منتشر نموده‌اند و البته تعداد زیادی را بخاطر مشکلات محتوائی حذف کرده‌اند.

سوم : متل‌ها که تعدادشان اندک است ولی همین گردآوری همین قلیل نیز مستلزم زحمت زیاد بوده است.

چهارم : بازی‌ها که از تعداد 50 بازی قدیمی در زرقان ایشان 38 بازی را با دقت و جدیت

خاصی جمع آوری و تدوین نموده و برای بازهای دیگر، منبعی برای روایت پیدا نشده است.

پنجم : واژه‌های نویافته و جالب توجه که شامل 1500 مورد است و با 4500 واژه ای که در کتاب قبلی ثبت و ضبط نموده جمع واژگان زرقانی به 6000 واژه و عبارت زرقانی می‌رسد که در نوع فرهنگ‌نگاری کشور واقعاً بی سابقه و قابل تحسین و تجلیل است.

با این حساب تمام آثار دکتر به شرح زیر است:

1 – کتاب فرهنگ مردم زرقان، که در سال 1358 (سی سال قبل) در چاپخانه سپهر تهران چاپ و منتشر گردید.

2 – کتاب فرهنگ زرقان که تکمیل شده‌ی کتاب قبلی است و در سال 1380 توسط فرهنگستان زبان و ادب فارسی در تهران به چاپ رسید. (و این افتخار بزرگی برای زرقانیان است که کتاب فرهنگ آنها به تأئید فرهنگستان قرار گرفته و به زیور طبع آراسته شده است.)

3 – کتاب فرهنگ مثل‌ها، اصطلاحات و کنایات عامیانه زررقانی که در سال 1383 توسط نشر نیک آئین در تهران منتشر شده است.

     و چهارم کتاب حاضر به نام : فرهنگنامه زرقان شامل قصه‌ها ، متل‌ها ، واژگان، مثل‌ها و شرح بازیهای شامل قصه‌ها ، متل‌ها ، واژگان، مثل‌ها و شرح بازیهای زرقانی که در صدر مطلب به آن اشاره شد.

آخرین کتاب دکتر ملک زاده تا این تاریخ کتاب «بازخوانی رویدادهای فرهنگ بنیاد در زَرقان فارس» است. ایشان در قسمتی از مقدمه کتاب چنین نوشته اند: مردم کهن شهر فرهنگی زَرقان در همه‌ی فراز و فرودهای تاریخ خود نشان داده‌اند که ایرانیانی اصیل و نجیب بوده و همیشه به اخلاق و انسانیت – و نه به رنگ و نژاد و باور – توجه داشته و رضایت خدا را بر هر چیز دیگر ترجیح می داده‌اند.آنچه در این کتاب به ظاهر کوچک برای نشان دادن معنی فرهنگ و فرهنگ مردم زرقان گردآوری شده و شماری از حوادثی است که در یکی دو سده‌ی گذشته در زرقان یا برای زرقانیان پیش آمده است و در حقیقت صورتگری نویسنده از چهره‌ی روشن فرهنگ مردم زرقان است. رویدادها گاهی با اندک تغییراتی به‌ویژه در نام اشخاص آورده شده تا گله‌ای در پی نداشته باشد.

******************

دکتر محمدجعفر ملک‌زاده، فارغ التحصیل رشته مهندسی عمران از دانشگاه مک‌گیل کانادا و کارمند بازنشسته‌ی سازمان آب و دکترای هیدرولیک و پژوهشگر سازه‌های آبی و فرهنگ مردم است. همچنین دو کتاب ارزشمند و مهم دیگر در زمینه‌ی تاریخ و باستان‌شناسی با نام‌های «آسیاب‌های ایران» و «بندهای باستانی دره درودزَن» را تألیف کرده که هر دو، عنوان کتاب برتر معماری و شهرسازی را از سوی انجمن مفاخر معماری ایران کسب کرده است.

با توجه به مطالب بالا و نکات مندرج در این چهار کتاب واقعاً چه کسی می‌تواند از این اقدامات بزرگ و اساسی تشکر و تقدیر عملی نماید.لازم به ذکر است که تمبر یادبود ایشان در سال 1393 توسط شورای اسلامی شهر زرقان و کانون فرهنگی هنری مسجد حیدر منتشر شد و مساعدت مالی نسبت به اثر ایشان به عمل آمد. این کمترین کاری بود که شورا می توانست انجام دهد. امید است که مردم شریف و فهیم زرقان به هر نحو ممکن کمی از دین خود را نسبت به این بزرگمرد عرصه‌ی عشق و ادب ادا نمایند و آثار ایشان را به یکدیگر و همشهریان خارج از دیار و وطن اهدا نمایند و زحمات و خدمات صادقانه و خالصانه و بی شائبه دکتر ملک‌زاده را پاس بدارند. والسلام/ هدهد